༄༅།།ལི་ཁེ་ཆང་གིས་གནང་བའི<<སྲིད་གཞུང་གི་ལས་དོན་སྙན་སྒྲོན>>(གནད་བསྡུས།)

འཛད་སྤྱོད་ཀྱི་འཕར་གཞི་གསར་པ་སྐྱེད་སྲིང་མགྱོགས་སུ་གཏོང་རྒྱུ།
     རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གི་ཙུང་ལི་ལི་ཁེ་ཆང་གིས“དཔལ་འབྱོར་བརྟན་པོའི་ངང་འཕར་བ་དང་གྲུབ་ཆ་ལེགས་སུ་གཏོང་རྒྱུར་མཐུན་སྦྱོར་ངང་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས”ཞེས་གསུངས་སྐབས། འཛད་སྤྱོད་ཀྱི་འཕར་གཞི་གསར་པ་སྐྱེད་སྲིང་མགྱོགས་སུ་གཏོང་དགོས་ཞེས་བསྟན་པ་རེད།
     སྤྱི་དམངས་ཀྱི་འཛད་སྤྱོད་ལ་བསྔགས་སྐུལ་དང་། “གཞུང་གྲོན་གསུམ”གྱི་འཛད་སྤྱོད་ཚོད་འཛིན། རྒན་གསོའི་ཁྱིམ་སྐྱོང་བདེ་ཐང་འཛད་སྤྱོད་ལ་སྐུལ་སྤེལ་གཏོང་བ། ཆ་འཕྲིན་འཛད་སྤྱོད་ཆེ་རུ་གཏོང་བ། ཡུལ་སྐོར་དལ་ཁོམ་འཛད་སྤྱོད་ཆེ་རུ་གཏོང་བ། གནོད་མེད་འཛད་སྤྱོད་ལ་སྐུལ་སྤེལ་གཏོང་བ། སྡོད་ཁང་འཛད་སྤྱོད་བརྟན་དུ་གཏོང་བ། སློབ་གསོ་རིག་གནས་ལུས་རྩལ་བཅས་ཀྱི་འཛད་སྤྱོད་རྒྱ་སྐྱེད་བཅས་བྱེད་རྒྱུ། “དྲ་གསུམ”མཉམ་སྦྲེལ་ཡོང་བར་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་སྐུལ་སྤེལ་དང་། འོད་ཚིའི་དྲ་བ་འཛུགས་རྒྱུ་མགྱོགས་སུ་གཏོང་བ། གཤོང་ཆེའི་དྲ་སྦྲེལ་མྱུར་ཚད་ཇེ་མགྱོགས་སུ་གཏོང་བ། ཟོག་འདྲེན་མྱུར་སྐྱེལ་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ། དྲ་སྦྲེལ་འགོད་བྱར་བྱེད་ཅིང་དྲ་ཕྱི་དྲ་ནང་ཕན་ཚུན་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་གསར་དར་འཛད་སྤྱོད་གང་རྒྱས་ཡོང་བ་བཅས་བྱེད་རྒྱུ། འཛད་སྤྱོད་ཐོན་རྫས་ཀྱི་སྤུས་ཀ་དང་བདེ་འཇགས་ལ་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་དང་། ཁུངས་འདེད། ཕྱིར་འགུགས་བཅས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་འཛུགས་པ་དང་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། རྫུན་རྫུས་ཞན་གསུམ་བཟོ་བ་དང་འཚོང་རིགས་ཞིབ་བཤེར་ཐག་གཅོད་ནན་པོ། འཛད་སྤྱོད་པའི་ཁྲིམས་མཐུན་ཁེ་དབང་སྲུང་སྐྱོང་བཅས་བྱེད་རྒྱུ། འཛད་སྤྱོད་རྒྱ་སྐྱེད་གཏོང་བ་ནི་ཆུ་ཕྲན་འབབ་ཆུ་ཆེན་པོར་འགྱུར་བཞིན་བྱེད་དགོས་པ་དང་། མང་ཚོགས་དུང་ཕྱུར་ཁ་ཤས་ཀྱི་འཛད་སྤྱོད་ཀྱི་གཏིང་ཤུགས་དེ་དཔལ་འབྱོར་འཕར་སྣོན་ཡོང་བའི་སྐུལ་ཁྲིད་ཀྱི་སྒུལ་ཤུགས་ཆེན་པོར་འགྱུར་དུ་འཇུག་རྒྱུ།
     ཞིང་ལས་དེང་རབས་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་སྐུལ་སྤེལ་གང་མགྱོགས་གཏོང་རྒྱུ།
     རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གི་ཙུང་ལི་ལི་ཁེ་ཆང་གིས“དཔལ་འབྱོར་བརྟན་པོའི་ངང་འཕར་བ་དང་གྲུབ་ཆ་ལེགས་སུ་གཏོང་རྒྱུར་མཐུན་སྦྱོར་ངང་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས”ཞེས་གསུངས་སྐབས། ཞིང་ལས་དེང་རབས་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་སྐུལ་སྤེལ་གང་མགྱོགས་གཏོང་དགོས་ཞེས་ནན་བཤད་གནང་བ་རེད། གལ་ཆེའི་ནང་གི་དོན་ཆེན་ཡིན་པའི་“ཞིང་གསུམ”གྱི་གོ་གནས་མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ་གཡོ་འགུལ་མི་གཏོང་བ་དང་། ཞིང་ལས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་སྟངས་ཇེ་མགྱོགས་སུ་བསྒྱུར་ཏེ་ཞིང་ལས་སྔར་ལས་སྟོབས་ལྡན་དང་། ཞིང་པ་སྔར་ལས་ཕྱུག་འགྱུར། གྲོང་གསེབ་སྔར་ལས་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པ་བཅས་སུ་འགྱུར་བར་བྱེད་རྒྱུ།
     ད་ལོ་འབྲུ་རིགས་ཐོན་འབོར་རྒྱ་མ་ཏུན་དུང་ཕྱུར་ཁྲི་1.1ཡན་བརྟན་པོར་གནས་པར་བྱས་ཏེ་འབྲུ་རིགས་བདེ་འཇགས་དང་ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་གཙོ་གྲས་མཁོ་སྤྲོད་བྱེད་པར་འགན་སྲུང་བྱེད་རྒྱུ། རྨོ་ཞིང་གི་དམར་ཐིག་བརྟན་སྲུང་དང་། གཞི་རྩའི་ས་ཞིང་དབྱེ་འབྱེད་གཏན་འབེབས་འགྱུར་མེད་བྱེད་པའི་ལས་དོན་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་བསྒྲུབས་ཏེ། རྨོ་ཞིང་གི་སྤུས་ཀ་སྲུང་སྐྱོང་དང་མཐོ་རུ་གཏོང་བའི་བྱ་བ་དངོས་སུ་སྒྲུབ་པ། ས་ཞིང་ལེགས་སྒྲིག་ཉམས་གསོ་བྱས་ཏེ་ས་ཞིང་ས་སྦོལ་མུའུ་དུང་ཕྱུར་2འཕར་སྣོན་ཡོང་བ། ས་ཞིང་ཆུ་བེད་ཀྱི་གཞི་རྩའི་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་ཤུགས་སྣོན་དང་། ཆུ་གྲོན་ཆུང་གི་ཞིང་ལས་འཕེལ་རྒྱས་ཤུགས་ཆེན་གཏོང་བ། ལག་རྩལ་གསར་པ་དང་སྣ་ཁ་གསར་པ། ཞིང་ལས་འཕྲུལ་ཆས་གསར་པ་བཅས་ཞིབ་འཇུག་གསར་སྤེལ་དང་ཁྱབ་སྤེལ་དངོས་སྤྱོད་མགྱོགས་སུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱེད་རྒྱུ། ཞིང་པས་ཚོང་རར་དམིགས་ཏེ་འདེབས་གསོའི་གྲུབ་ཚུལ་ལེགས་སྒྲིག་བྱེད་པར་ཁྲིད་སྟོན་དང་། ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་ལས་སྣོན་དང་ཁྱད་པར་དུ་ཐོན་ཁུལ་གཙོ་བོའི་འབྲུ་རིགས་རང་སར་བརྒྱུད་འགྱུར་བྱེད་པར་རྒྱབ་སྐྱོར། འབྲུ་རིགས་གསོ་ཚགས་ལོ་ཏོག་ཏུ་སྒྱུར་བའི་ཚོད་ལྟ་བཅས་བྱེད་རྒྱུ། ཞིང་སྨན་དང་ཕྱུགས་སྨན་འཕྲོ་ལུས་ཀྱི་གནད་དོན་ཕྱོགས་བསྡུས་ཀྱིས་བཅོས་སྐྱོང་བྱས་ཏེ་ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་ཀྱི་སྤུས་ཀ་དང་བཟའ་ཆས་བདེ་འཇགས་ཡོང་ཚད་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་གོང་མཐོར་གཏོང་རྒྱུ།
     གྲོང་གསེབ་གསར་པ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱས་ཏེ་རྒྱ་ཆེའི་ཞིང་པར་ཕན་ཁེ་སྟེར་རྒྱུ། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཆུ་དང་ལམ་བུ་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་ཤུགས་སྣོན་མངོན་གསལ་བརྒྱབ་སྟེ་ད་ལོ་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་མི་གྲངས་ཁྲི་6000གི་འཐུང་ཆུ་བདེ་འཇགས་ཀྱི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་དང་། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་གཞུང་ལམ་ལམ་ཐག་སྤྱི་ལེ་ཁྲི་20གསར་སྐྲུན་རྒྱས་སྐྲུན། ནུབ་རྒྱུད་ཀྱི་ཐག་རིང་རི་ཁུལ་གྱི་འབྲེང་ཐག་ཟམ་པར་བཅོས་རྒྱུའི་ལས་འགན་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་ལེགས་འགྲུབ་བཅས་བྱེད་རྒྱུ། མཐའ་གཞུག་གི་གློག་མེད་མི་འབོར་ཁྲི་20ལྷག་ཚང་མར་གློག་སྤྱོད་ཐུབ་པའི་འབད་བརྩོན་གང་ཐུབ་བྱེད་རྒྱུ། གད་སྙིགས་དང་བཙོག་ཆུ་གཙོ་གནད་དུ་བྱས་པའི་ཁོར་ཡུག་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ནས་ཡིད་འོང་གནས་བཅས་ལ་འཚམ་པའི་གྲོང་གསེབ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་རྒྱུ། ཐབས་ལམ་མང་པོར་བརྟེན་ནས་ཞིང་པའི་ཡོང་སྒོ་འཕར་སྣོན་ཡོང་བ་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་གྲོང་མིའི་ཡོང་སྒོའི་ཁྱད་པར་ཆུང་དུ་གཏོང་བའི་འཕེལ་ཕྱོགས་རྒྱུན་འཛིན་བྱེད་རྒྱུ། དབུལ་སྐྱོར་འགག་སྒྲོལ་གཡུལ་འགྱེད་རྒྱུན་མཐུད་དང་། ཡུག་གཅིག་ཏུ་སྦྲེལ་བའི་དམིགས་བསལ་དབུལ་པོའི་ས་ཁུལ་ལ་དབུལ་སྐྱོར་གསར་འབྱེད་ཟབ་སྤེལ། དབུལ་སྐྱོར་གནད་ཁེལ་དང་དབུལ་བྲལ་གནད་ཁེལ་ལག་བསྟར་བཅས་བྱེད་རྒྱུ། ད་ལོ་དཀའ་ངལ་ཇི་ལྟར་ཆེ་ཡང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་དབུལ་ཕོངས་མི་གྲངས་ཁྲི་1000ཡན་ཉུང་དུ་འགྲོ་བར་བྱེད་རྒྱུ།
     ཁྱིམ་ཚང་གི་གཉེར་སྐྱོང་བརྟན་པོར་གནས་པའི་རྨང་གཞིའི་ཐོག་འདེབས་གསོའི་ཁྱིམ་དུད་ཆེན་པོ་དང་། ཁྱིམ་ཚང་གི་ཞིང་འབྲོག་ར་བ། ཞིང་པའི་མཉམ་ལས་ཁང་། ཐོན་ལས་ཅན་གྱི་སྣེ་འདྲེན་ཁེ་ལས་སོགས་གཉེར་སྐྱོང་བྱེད་པོ་དཔེ་གསར་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བར་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་། ལས་རིགས་ཀྱི་ཞིང་པ་དཔེ་གསར་གསོ་སྐྱོང་། གཞི་ཁྱོན་རན་པོའི་གཉེར་སྐྱོང་རྣམ་པ་སྣ་མང་གཉེར་བ་བཅས་བྱེད་རྒྱུ། ས་ཞིང་གི་བདག་དབང་གཏན་འཁེལ་དང་ཐོ་འགོད་ལག་ཁྱེར་སྤྲོད་པའི་ལས་ཀ་ལེགས་པོར་སྒྲུབ་རྒྱུ་དང་། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ས་ཞིང་བསྡུ་ལེན་དང་། ཐུན་མོང་གི་གཉེར་སྐྱོང་རང་བཞིན་གྱི་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་བཀོལ་བའི་ས་ཆ་ཚོང་རར་ཞུགས་པ། ཁང་སའི་ལམ་ལུགས། ཐུན་མོང་གི་རྒྱུ་ནོར་བདག་དབང་ལམ་ལུགས་སོགས་བསྒྱུར་བཅོས་ཚོད་ལྟ་གཟབ་ནན་བྱས་ནས་བསྒྱུར་བཅོས་བྱེད་རིང་རྨོ་ཞིང་གྲངས་འབོར་ཉུང་དུ་མི་འགྲོ་བ་དང་། སྤུས་ཀ་མི་ཆག་པ། ཞིང་པའི་ཁེ་ཕན་འགན་སྲུང་ཐུབ་པ་བཅས་ཀྱི་འགན་ལེན་ཏན་ཏིག་བྱེད་རྒྱུ། མཁོ་ཚོང་ཁང་དང་། ས་ཞིང་གསར་སྦོལ། འདེབས་འཛུགས་ལས་རིགས། རྒྱལ་ཁབ་ལ་དབང་བའི་ནགས་ར་ནགས་ཁུལ་སོགས་བསྒྱུར་བཅོས་ཟབ་སྤེལ་དང་། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་བསྒྱུར་བཅོས་ཚོད་ལྟ་ཁུལ་དང་དེང་རབས་ཀྱི་ཞིང་ལས་དཔེ་སྟོན་ཁུལ་ལེགས་པོར་གཉེར་རྒྱུ། འབྲུ་རིགས་ཉོ་གོང་དམའ་ཤོས་དང་སྐབས་འཕྲལ་གསོག་ཉར་སྲིད་ཇུས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་ཀྱི་དམིགས་ཚད་རིན་གོང་ཁ་གསབ་བྱེད་ཐབས་ལེགས་བཅོས་བྱེད་རྒྱུ། ཞིང་ལས་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་མ་དངུལ་གཅིག་གྱུར་གྱིས་སྡེབ་སྒྲིག་དང་དོ་དམ་བྱེད་པར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་རྒྱུ། ནོར་སྲིད་ལ་དཀའ་ངལ་ཅི་འདྲ་ཡོད་ཀྱང་ཞིང་ལས་ལ་ཕན་པའི་སྲིད་ཇུས་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས་པ་ལས་ཞན་དུ་གཏོང་མི་རུང་བ་དང་། ཞིང་ལས་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་མ་དངུལ་མང་དུ་གཏོང་དགོས་པ་ལས་ཉུང་དུ་གཏོང་མི་རུང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་དཔེ་གསར་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་འགག་སྒྲོལ་གསར་པ་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ།

     གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་དཔེ་གསར་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་འགག་སྒྲོལ་གསར་པ་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ།   
     རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གི་ཙུང་ལི་ལི་ཁེ་ཆང་གིས“དཔལ་འབྱོར་བརྟན་པོའི་ངང་འཕར་བ་དང་གྲུབ་ཆ་ལེགས་སུ་གཏོང་རྒྱུར་མཐུན་སྦྱོར་ངང་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས”ཞེས་གསུངས་སྐབས། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་དཔེ་གསར་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་འགག་སྒྲོལ་གསར་པ་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས་ཞེས་ནན་བཤད་གནང་བ་རེད། མི་ལྟེ་བར་འཛིན་པ་དང་། “མི་དུང་ཕྱུར་1ཅན་གསུམ་”གྱི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་རྒྱུ་གཙོ་གནད་དུ་བཟུང་སྟེ་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བར་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་ཅན་གྱི་སྐུལ་ཁྲིད་ནུས་པ་ལེགས་པོ་འདོན་རྒྱུ། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་གྱི་སྡོད་ཁང་ཐབས་ཆག་ཁུལ་དང་ཉེན་ཅན་ཁང་པ་བསྒྱུར་བཀོད་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུ། ད་ལོ་འགན་སྲུང་རང་བཞིན་གྱི་བདེ་སྡོད་ལས་གྲྭ་གསར་དུ་བཀོད་སྒྲིག་བྱེད་གྲངས་ཆ་ཚང་ཁྲི་740ཡིན་པ་དེའི་ནང་སྡོད་ཁང་ཐབས་ཆག་ཁུལ་བསྒྱུར་བཀོད་བྱེད་གྲངས་ཆ་ཚང་ཁྲི་580ཡིན་པས་ཆ་ཚང་ཁྲི་110མང་དུ་གཏོང་རྒྱུ་དང་། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཉེན་ཅན་ཁང་པའི་རིགས་སྡོད་ཁང་ཐབས་ཆག་ཁུལ་བསྒྱུར་བཀོད་བྱེད་པའི་སྲིད་ཇུས་ཁོངས་སུ་འཇུག་རྒྱུ། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཉེན་ཅན་ཁང་པ་བསྒྱུར་བཀོད་བྱེད་གྲངས་ཁྱིམ་དུད་ཁྲི་366ཡིན་པས་ཁྱིམ་དུད་ཁྲི་100མང་དུ་གཏོང་རྒྱུ་དང་། ཞིང་པའི་སྡོད་ཁང་ལ་ས་འགུལ་གྱི་གནོད་སྐྱོན་སེལ་བའི་བསྒྱུར་བཀོད་གཅིག་གྱུར་གྱིས་འཆར་འགོད་བྱེད་རྒྱུ། སྡོད་ཁང་འགན་སྲུང་ཐད་རིམ་བཞིན་དངོས་རྫས་ཀྱི་འགན་སྲུང་དང་དངུལ་ལོར་གྱི་ཁ་གསབ་མཉམ་དུ་སྤེལ་ནས། ལག་ཡོད་ཁང་པ་འགའ་ཤས་གཞུང་གི་བོགས་གཏོང་ཁང་པ་དང་བཀོད་སྒྲིག་ཁང་པར་བསྒྱུར་རྒྱུ། སྡོད་གནས་དམིགས་བསལ་དཀའ་ངལ་ཡོད་པའི་མ་མཐའི་འགན་སྲུང་ཁྱིམ་ཚང་ལ་སྡོད་ཁང་གི་སྐྱོབ་རོགས་བྱེད་རྒྱུ། རིགས་དབྱེ་ཁྲིད་སྟོན་དང་ཡུལ་བསྟུན་ཇུས་བསྟར་མཐའ་འཁྱོངས་དང་། ས་གནས་སྲིད་གཞུང་གི་བྱེད་པོའི་འགན་འཁྲི་དོན་འཁྱོལ། གྲོང་མིའི་རང་གནས་སྡོད་ཁང་དང་སྡོད་ཁང་ལེགས་སུ་གཏོང་རྒྱུའི་དགོས་མཁོར་རྒྱབ་སྐྱོར། ས་ཁང་བདག་ཁོངས་ཚོང་ར་བརྟན་པོ་དང་སྐྱོན་བྲལ་ངང་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་བ་བཅས་བྱེད་རྒྱུ། བསྒྱུར་བཅོས་བྱེད་ཐབས་ལ་བརྟེན་ནས་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་བྱེད་པའི་དཀའ་གནད་ཐག་གཅོད་བྱེད་རྒྱུ། ཐེམ་ཐོའི་ལམ་ལུགས་བསྒྱུར་བཅོས་དམ་འཛིན་དང་། ཐེམ་ཐོ་བསྒྱུར་བའི་སྲིད་ཇུས་ལྷུག་ཏུ་གཏོང་རྒྱུ། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་དུ་ལས་ཀར་ཞུགས་པ་དང་གཞིས་ཆགས་མོད་ཀྱང་ཐེམ་ཐོ་བསྒྱུར་མེད་པའི་ཕྱི་མིར་གཞིས་ཆགས་འཛིན་ཡིག་གཞིར་བཟུང་བབ་མཚུངས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་སྤྱི་པའི་ཞབས་ཞུ་མཁོ་འདོན་བྱེད་རྒྱུ་དང་། གཞིས་ཆགས་འཛིན་ཡིག་གི་རིན་དངུལ་བསྡུ་རིགས་མེད་པར་བཟོ་རྒྱུ། ནོར་སྲིད་ཀྱི་གཏོང་སྤྲོད་སྤོ་བསྒྱུར་སོགས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་བར་འགྱུར་བ་དང་ཟུང་སྦྲེལ་གྱི་ལམ་སྲོལ་འཛུགས་པ་དང་། ཞིང་པ་ལས་མི་གྲོང་ཁྱེར་བར་བསྒྱུར་བའི་མ་གནས་འགན་འཁྲི་འཁུར་ལེན་ཆ་བགོས་ལུགས་མཐུན་བྱེད་རྒྱུ། ཚད་ལྡན་དང་རྒྱུ་མང་རྒྱུན་མཐུད་བཅས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་མ་དངུལ་འདུ་འཁོར་ལམ་སྲོལ་འཛུགས་རྒྱུ། གྲོན་ཆུང་དང་ཞིབ་ལས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ས་ཆ་བཀོལ་སྤྱོད་མཐའ་འཁྱོངས་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་གཅིག་གྱུར་གྱི་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་བཀོལ་སའི་ཚོང་ར་བརྟན་པོར་འཛུགས་པ། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་བཀོལ་བའི་ས་ཆ་སྣོན་འཕྲི་ཟུང་སྦྲེལ་གྱི་ཚོད་ལྟ་འཐུས་ཚང་དང་རྒྱ་སྐྱེད་དུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱེད་རྒྱུ། མ་དངུལ་དང་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་དཔེ་གསར་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱོགས་བསྡུས་ཚོད་ལྟ་རྒྱ་སྐྱེད་གཏོང་རྒྱུ།
     གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་འཆར་འགོད་དང་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་རྒྱུ། གྲོང་ཁྱེར་ཁྱུ་ཚོགས་ཀྱི་འཆར་འགོད་གཏན་འབེབས་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ་རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་དང་གཞི་རྩའི་སྤྱི་པའི་ཞབས་ཞུ་གྲོང་ཁྱེར་གཅིག་མཚུངས་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་གོ་རིམ་ལྡན་པའི་ངང་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ། གྲོང་ཁྱེར་འཛུགས་རྒྱུའི་ཚད་གཞི་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། གྲོང་རྡལ་ལྷག་པར་ཆེ་བའི་དབང་ནུས་ཆེ་རུ་གཏོང་བའི་ཚོད་ལྟ་བྱེད་པ། ཚད་བརྒལ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་མི་འབོར་ཆེ་ཚུལ་ཚོད་འཛིན། ས་ཁུལ་རིམ་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དང་། རྫོང་མཁར། ལྟེ་གནས་གྲོང་རྡལ་བཅས་ཀྱི་ཐོན་ལས་དང་མི་འབོར་གཤོང་ཚད་ཇེ་མཐོར་གཏོང་བ། ཞིང་པ་རང་སར་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་སྟབས་བདེ་སྐྲུན་པ་བཅས་བྱེད་རྒྱུ། བློ་དང་ལྡན་པའི་གྲོང་ཁྱེར་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ་དང་། ལོ་རྒྱུས་ལྡན་པའི་རིག་གནས་དང་ས་ཁོངས་རིག་གནས་སྲུང་སྐྱོང་དང་རྒྱུན་འཛིན་བྱེད་རྒྱུ། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཆུ་དང་སོལ་རླངས་གློག་བཅས་མཁོ་འདོན་དང་། སྤྱི་པའི་འགྲིམ་འགྲུལ་དང་ཆུ་ལོག་དང་ཞོད་སྐྱོན་སྔོན་འགོག་སྒྲིག་བཀོད་སོགས་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུ། སྦགས་བཙོག་དང་འགྲིམ་འགྲུལ་འགག་སྐྱོན་སོགས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཞན་ཆ་བཅོས་སྐྱོང་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱས་ཏེ་ཕྱོགས་སྐྱོད་སྔར་ལས་སྟབས་བདེ་དང་གནས་བཅས་པར་ཁོར་ཡུག་སྔར་ལས་འཚམ་པོ་ཡོང་དུ་འཇུག་རྒྱུ།

     སྒྲིག་སྲོལ་གསར་གཏོད་ལ་བརྟེན་ནས་ཚན་རྩལ་གསར་གཏོད་ལ་སྐུལ་འདེད་ཤུགས་ཆེན་གཏོང་རྒྱུ།
     རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གི་ཙུང་ལི་ལི་ཁེ་ཆང་གིས“དཔལ་འབྱོར་བརྟན་པོའི་ངང་འཕར་བ་དང་གྲུབ་ཆ་ལེགས་སུ་གཏོང་རྒྱུར་མཐུན་སྦྱོར་ངང་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས”ཞེས་གསུངས་སྐབས། སྒྲིག་སྲོལ་གསར་གཏོད་ལ་བརྟེན་ནས་ཚན་རྩལ་གསར་གཏོད་ལ་སྐུལ་འདེད་ཤུགས་ཆེན་གཏོང་དགོས་ཞེས་གསུངས་པ་རེད།
     ཁོང་གིས་གསུངས་དོན། ཚན་རྩལ་གསར་དུ་གཏོད་པའི་འགག་རྩ་མིར་ཐུག་ཡོད། ཚན་རྩལ་གྱི་གྲུབ་འབྲས་བཀོལ་སྤྱོད་ཐག་གཅོད་དང་ཁེ་བཟང་དོ་དམ་བསྒྱུར་བཅོས་མགྱོགས་སུ་གཏོང་བ་དང་། རྐང་དབང་དང་ཐོབ་ཆ་བགོ་བར་བསྔགས་སྐུལ་སོགས་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་ལག་བསྟར་བྱེད་ཁོངས་རྒྱ་བསྐྱེད་པ། ཚན་རྩལ་གྲུབ་འབྲས་དངོས་བསྒྱུར་དང་ལས་གནས་གསར་གཏོད་ཀྱི་བཅའ་ཁྲིམས་ལམ་ལུགས་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་སྟེ། གསར་གཏོད་བྱེད་མཁན་ཤེས་ལྡན་པར་གྲུབ་འབྲས་ཀྱི་ཁེ་བཟང་ལོངས་སུ་སྤྱོད་དུ་འཇུག་རྒྱུ། ཚན་ཞིབ་མི་སྣའི་འགྲོ་འོང་ལ་སྐུལ་མ་ཐེབས་བྱེད་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་གཏན་འབེབས་དང་། ཚན་རྩལ་གདེང་འཇོག་དང་གོ་མིང་དཔྱད་འཇོག རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བྱ་དགའི་ལམ་ལུགས་བཅས་བསྒྱུར་བཅོས་བྱས་ཏེ། ཚན་ཞིབ་གླིང་དང་ཁང་རིགས་དབྱེ་བསྒྱུར་བཅོས་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ། ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་དང་རིག་སྟོབས་སྤུས་ལེགས་ནང་འདྲེན་བྱེད་རྒྱུ། ཤེས་བྱའི་ཐོན་དངོས་བདག་དབང་གི་འཐབ་ཇུས་ལས་སྒོའི་འཆར་གཞི་ལག་བསྟར་གཏིང་ཟབ་དང་། དབང་གནོད་བྱ་སྤྱོད་ཀྱི་རིགས་ལ་རྡུང་རྡེག་ནན་པོར་གཏོང་བ། གསར་གཏོད་གསར་སྐྲུན་བྱེད་པར་དངོས་གནས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱས་ཏེ། གསར་གཏོད་ཀྱི་ལྗོན་ཤིང་དེ་ཉིད་ཡལ་འདབ་རྒྱས་སུ་འཇུག་རྒྱུ།
     ཁེ་ལས་ནི་ལག་རྩལ་གསར་གཏོད་ཀྱི་བྱེད་པོ་ཡིན། ཁེ་ལས་ཀྱི་ཞིབ་འཇུག་འགྲོ་གྲོན་ཕྱོགས་བསྡོམས་གྱིས་འཕྲི་འཐེན་དང་། ལག་རྩལ་མཐོ་གསར་གྱི་ཁེ་ལས་ལ་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་པ་སོགས་ཀུན་ཕན་ཅན་གྱི་སྲིད་ཇུས་དོན་འཁྱོལ་དང་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ། ཁེ་ལས་ལ་གསར་གཏོད་མ་དངུལ་འཇོག་པར་བསྔགས་སྐུལ་བཅས་བྱེད་རྒྱུ། ཁེ་ལས་སྔར་ལས་མང་བས་ཚན་རྩལ་རྣམ་གྲངས་གལ་ཆེན་ལག་བསྟར་བྱེད་པ་དང་། ཚན་ཞིབ་ལས་སྟེགས་སྐྲུན་པར་ཞུགས་རྒྱུར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་ཏེ། ཁེ་ལས་ཀྱིས་གཙོ་ཁྲིད་བྱེད་པའི་ཐོན་སྐྱེད་དགོས་མཁོ་ཞིབ་འཇུག་གསུམ་མཐུན་སྦྱོར་གསར་གཏོད་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ། མི་མང་པོས་གསར་དུ་གཏོད་པའི་བར་སྟོང་འཕེལ་རྒྱས་ཤུགས་ཆེན་གཏོང་བ་དང་། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རང་བརྟེན་གསར་གཏོད་དཔེ་སྟོན་ཁུལ་འཕར་འཛུགས། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མཐོ་གསར་ཁུལ་ལེགས་གཉེར་བཅས་བྱས་ཏེ། གསར་གཏོད་ཀྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་གཙོ་བོ་འདུས་ཆེ་བའི་གནའ་བ་ཁྱུ་ཁྲིད་ལྟ་བུའི་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་བྱེད་རྒྱུ། ཁེ་ལས་ཆུང་ཕྲན་འབྲིང་གསུམ་ལ་མདུན་ལམ་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ལྡན་པས། རྟ་ཐོག་ཕེབས་སྐྱེལ་ཞུ་བ་ལྟ་བུའི་རོགས་རམ་བྱས་ནས“དམངས་ཁྲོད”གསར་གཏོད་ཀྱི་དར་སྲོལ་ཆགས་ཏེ་གང་སར་ཁྱབ་པར་བྱེད་རྒྱུ།
     གསར་གཏོད་ཀྱི་ལས་ཕྱོད་ཆེ་རུ་གཏོང་བའི་གཙོ་གནད་ནི་ཚན་རྩལ་ཐོན་ཁུངས་བགོ་སྒྲིག་ལེགས་འགྱུར་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ཡིན། ཀྲུང་དབྱང་ནོར་སྲིད་ཀྱི་ཚན་རྩལ་འཆར་འགོད་དོ་དམ་བྱེད་སྟངས་བསྒྱུར་བཅོས་བྱེད་པར། ཡོངས་བསྒྲགས་གཅིག་གྱུར་ཡིན་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཚན་རྩལ་དོ་དམ་ལས་སྟེགས་འཛུགས་རྒྱུ། སྲིད་གཞུང་གིས་རྨང་གཞིའི་ཞིབ་འཇུག་དང་། མདུན་གྲལ་ལག་རྩལ་དང་གལ་ཆེ་ཞིང་འགག་རྩ་ལྡན་པའི་ཐུན་མོང་རང་བཞིན་གྱི་ལག་རྩལ་ཞིབ་འཇུག་ལ་གཙོ་གནད་དུ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་ཏེ། ཐོག་མའི་གསར་གཏོད་ལ་བསྔགས་སྐུལ་དང་། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཚན་རྩལ་རྣམ་གྲངས་གལ་ཆེན་ལག་བསྟར་གང་མྱུར། སྤྱི་ཚོགས་ལ་ཚན་ཞིབ་གལ་ཆེན་གྱི་རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་ཆས་དང་ཚན་ཞིབ་ཡོ་བྱད་ཆེ་གྲས་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་སྒོ་འབྱེད་པ་བཅས་བྱེད་རྒྱུ། མི་དམངས་དུང་ཕྱུར་མང་པོའི་སྤྱང་གྲུང་དང་བློ་གྲོས་འདོན་སྤེལ་ཐུབ་པ་བྱུང་ན། མི་ཁྲི་ཕྲག་མང་པོའི་གསར་གཏོད་ཀྱི་རྦ་རླབས་འཕྱུར་དུ་འཇུག་ཐུབ་ངེས་ཡིན།

     ཐབས་བརྒྱ་ཇུས་སྟོང་གིས་གྲོང་མིའི་ཡོང་སྒོ་མང་དུ་བཏང་སྟེ་སྤྱི་ཚོགས་འདྲ་མཉམ་དྲང་གཞག་དང་འཆམ་མཐུན་ཡར་ཐོན་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ།
     རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གི་ཙུང་ལི་ལི་ཁེ་ཆང་གིས“དམངས་འཚོ་ལེགས་བཅོས་དང་སྤྱི་ཚོགས་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་བསྟུད་མར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི”སྐོར་གླེང་སྐབས། རྒྱལ་ཁབ་སྐྱོང་ཐབས་དམ་པ་ནི། མི་དམངས་ཕྱུག་པོར་གྱུར་བ་ཉིད་རེད་ཅེས་གསུངས་པ་རེད། དམངས་འཚོའི་བདེ་སྐྱིད་ཡར་སྐུལ་བྱེད་རྒྱུ་དམིགས་ཡུལ་དུ་འཛིན་པ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བྱ་གཞག་འཕེལ་རྒྱས་མགྱོགས་སུ་གཏོང་བ། ཡོང་སྒོ་བགོ་བཤའི་ལམ་ལུགས་ལེགས་བཅོས་དང་འཐུས་ཚང་བཟོ་བ། ཐབས་བརྒྱ་ཇུས་སྟོང་གིས་གྲོང་མིའི་ཡོང་སྒོ་མང་དུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ཏེ་སྤྱི་ཚོགས་འདྲ་མཉམ་དྲང་གཞག་དང་འཆམ་མཐུན་ཡར་ཐོན་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་བྱེད་རྒྱུ།
     ལས་སྒོ་གསར་གཏོད་དང་ལས་ཞུགས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་གང་ཐུབ་བྱེད་རྒྱུ། ལས་ཞུགས་དམིགས་བསལ་གྱིས་སྔོན་ལ་འཛིན་པ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། བྱ་གཞག་གསར་གཏོད་ཀྱིས་ལས་ཞུགས་སྐུལ་ཁྲིད་བྱེད་རྒྱུ། ད་ལོ་མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭའི་སློབ་ཐོན་སློབ་མ་ཁྲི་749ཡོད་པ་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་མང་ཤོས་ཡིན་པས། ལས་ཞུགས་སློབ་སྟོན་དང་ལས་སྒོ་གསར་སྤེལ་གྱི་སློབ་གསོ་རྒྱག་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ། མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭའི་སློབ་ཐོན་སློབ་མ་ལས་ཀར་ཞུགས་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་འཆར་གཞི་དོན་འཁྱོལ་བྱས་ནས། གཞི་རིམ་དུ་ལས་ཀར་ཞུགས་པར་སྐུལ་མ་གཏོང་རྒྱུ། སློབ་ཆེན་གྱི་སློབ་མར་བྱ་གཞག་གསར་གཏོད་ཀྱི་སྐུལ་འདེད་འཆར་གཞི་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ། ཐོན་ལས་གསར་པའི་ལས་ཞུགས་ལས་སྐྲུན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་རྒྱུ། གྲུབ་ཚུལ་ལེགས་སྒྲིག་དང་ཐོན་ནུས་ལྷག་ཐལ་ཆེ་བ་སེལ་ཐབས་བྱེད་པའི་ཁྲོད་ཀྱི་ལས་ཤོར་མི་སྣ་ཡང་བསྐྱར་ལས་ཀར་ཞུགས་པའི་ལས་དོན་ལེགས་སྒྲུབ་བྱེད་རྒྱུ། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ངལ་རྩོལ་ནུས་ཤུགས་སྤོ་སྒྱུར་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་གྱི་དཀའ་ངལ་ཡོད་མི། དམག་ལོག་དམག་མི་ལས་ཀར་ཞུགས་པ་བཅས་གཅིག་གྱུར་གྱིས་འཆར་འགོད་བྱེད་རྒྱུ། ཞིང་པ་ལས་མིའི་ལས་རིགས་ནུས་རྩལ་ཆེ་རུ་གཏོང་བའི་འཆར་གཞི་ལག་བསྟར་བྱེད་པ་དང་། ལས་ཤོར་འགན་བཅོལ་གྱིས་ཁེ་ལས་ཀྱི་ལས་གནས་བརྟན་པོ་ཡོང་བར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པའི་སྲིད་ཇུས་དོན་འཁྱོལ་དང་འཐུས་ཚང་བཟོ་རྒྱུ། ཞིང་པ་ལས་མིའི་གླ་ཕོགས་འགྱངས་ཆད་གཏོང་བའི་གནད་དོན་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་པ་དང་། ངལ་རྩོལ་ལ་ལྟ་ཞིབ་དང་རྩོད་གཞི་ཐག་གཅོད་པའི་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་བཙུགས་ཏེ། བཅའ་ཁྲིམས་ཉིད་ངལ་རྩོལ་པའི་ཁེ་དབང་གི་སྲུང་མ་ལྟ་བུར་འགྱུར་བར་བྱེད་རྒྱུ།
     སྤྱི་ཚོགས་འགན་སྲུང་ལ་ཤུགས་རྒྱག་པ་དང་གྲོང་མིའི་ཡོང་འབབ་མང་དུ་གཏོང་རྒྱུ། ཁེ་ལས་ཀྱི་ལས་འཁྱུར་ངལ་གསོ་མཁན་གྱི་གཞི་རྩའི་རྒན་གསོའི་དངུལ་གྱི་ཚད་གཞི་བརྒྱ་ཆ་10ཇེ་མཐོར་གཏོང་བ་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་གྱི་གྲོང་མིའི་གཞི་རྩའི་རྒན་གསོའི་དངུལ་གྱི་ཚད་གཞི་གཅིག་གྱུར་གྱིས་སྒོར་55ནས་སྒོར་70བར་ཇེ་མཐོར་གཏོང་བ། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་གྱི་ལས་བཟོ་པའི་གཞི་རྩའི་རྒན་གསོའི་དངུལ་རྒྱལ་ཡོངས་གཅིག་གྱུར་ཡོང་བ་བཅས་བྱེད་རྒྱུ་དང་། ལས་ཤོར་འགན་བཅོལ་དང་ལས་རྨས་འགན་བཅོལ་སོགས་ཀྱི་སྤྲོད་དངུལ་འཇལ་ཚད་གཅོག་རྒྱུ། མ་མཐའི་གླ་ཕོགས་ཚད་གཞི་སྙོམས་སྒྲིག་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་རྒྱུ། ལས་ཁུངས་དང་བྱ་ལས་སྡེ་ཚན་གྱི་རྒན་གསོའི་འགན་བཅོལ་ལམ་ལུགས་བསྒྱུར་བཅོས་བྱེད་ཐབས་དོན་འཁྱོལ་བྱེད་པ་དང་མཉམ་དུ་གླ་ཕོགས་ལམ་ལུགས་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་གཏོང་རྒྱུ། གཞི་རིམ་གྱི་ལས་བྱེད་མི་སྣར་སྲིད་ཇུས་ཐོག་ནས་གཟིགས་སྐྱོང་བྱེད་པ་དང་། རྫོང་རིམ་པ་མན་གྱི་ལས་ཁུངས་སུ་གཞུང་ཞབས་པའི་གོ་གནས་དང་འགན་རིམ་མཉམ་སྤྱོད་ལམ་ལུགས་འཛུགས་རྒྱུ། ནད་གཞི་ལྗིད་པོ་དང་དམིགས་བསལ་ལྗིད་པོར་སྨན་བཅོས་སྐྱོབ་རོགས་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། སྐབས་འཕྲལ་སྐྱོབ་རོགས་ལམ་ལུགས་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ། ཉེན་ཚབས་དང་དཀའ་སྡུག་ཆེན་པོ་འཕྲད་པའི་མང་ཚོགས་ཀྱི་སྐྱབས་ཞུའི་རེ་བ་དོན་དང་ལྡན་པ་དང་། དུས་ཐོག་ཏུ་རོགས་སྐྱོར་འཐོབ་པར་བྱེད་རྒྱུ། དཀའ་ངལ་ཡོད་པའི་བྱིས་པ་དང་། ལོ་ན་ཆེ་བ་དང་ནུས་སྟོབས་ཉམས་པའི་རྒན་རྒོན། དབང་བོ་སྐྱོན་ཅན་ཚབས་ཆེན་དང་དབུལ་ཕོངས་དབང་པོ་སྐྱོན་ཅན་པ་སོགས་དམིགས་བསལ་དཀའ་ངལ་ཆེ་བའི་མི་ཚོགས་ལ་ཕན་བདེའི་འགན་སྲུང་ལམ་ལུགས་དང་ཞབས་ཞུའི་མ་ལག་འཐུས་ཚང་འཛུགས་རྒྱུ། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་མ་མཐའི་འཚོ་རྟེན་འགན་སྲུང་བྱེད་ཚད་ཇེ་མཐོར་གཏོང་བ་དང་། གཟིགས་སྐྱོང་བྱེད་ཡུལ་གྱི་གོད་སོས་དང་འཚོ་བའི་ཁ་གསབ་ཚད་གཞི་མཐོ་རུ་གཏོང་རྒྱུ། གླ་ཕོགས་དང་འགན་སྲུང་ཚད་གཞི་སོགས་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་ཕན་ཁེ་ཐོབ་རྒྱ་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ་རིམ་པ་ཁག་གི་སྲིད་གཞུང་གིས་ངེས་པར་དུ་དོན་འཁྱོལ་ཡོང་བར་བྱེད་རྒྱུ། མང་ཚོགས་ཀྱི་བདེ་སྡུག་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དོན་ཆེན་ཡིན་པས། ང་ཚོས་ནུས་ཤུགས་ཡོད་རྒུ་བཏོན་ནས་དམངས་འཚོའི་མཚམས་ཚད་དམའ་ཤོས་ལེགས་སྐྱོང་དང་ལེགས་སྒྲུབ་བྱེད་རྒྱུ།
     སློབ་གསོ་དྲང་སྙོམས་ངང་གོང་སྤེལ་དང་སྤུས་ཀ་ལེགས་སུ་འགྲོ་བར་སྐུལ་འདེད་བྱེད་རྒྱུ། སློབ་གསོ་ནི་ད་ལྟའི་ལས་དོན་དང་། མ་འོངས་པའི་རེ་བ་ཡིན་པས། ཀུན་སྤྱོད་ལ་བརྟེན་ནས་མི་གསོ་སྐྱོང་བྱ་རྒྱུ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་དགོས་ན། སློབ་མའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འགན་འཁྲི་འཁུར་སེམས་དང་། གསར་གཏོད་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས། ལག་ལེན་གྱི་ནུས་པ་བཅས་ཇེ་ཆེར་བཏང་སྟེ། ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་འཛུགས་སྐྲུན་མཁན་དང་རྒྱུན་འཛིན་པ་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་རྒྱུ།